Σύγχυσις
Εἶν' ἡ ψυχή μου ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός συγκεχυμένη και παράλυτος. Ἐκτός, ἐκτός αὐτής γίνεται ἡ ζωή της. Καί περιμένει τήν ἀπίθανον ἠώ. Καί περιμένω, φθείρωμαι, καί ἀνιώ κ' ἐγώ ἐντός τῆς ἤ μαζύ της.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
Στην εισαγωγή αυτή θα κατασκευάσω μια σύνθεση, επιλέγοντας δύο έννοιες, την έννοια της συνήχησης και την έννοια της μεταφοράς. Την έννοια της μεταφοράς θα τη δω με την κυριολεκτική της σημασία (μετάβαση) και τη μεταφορική, ως σχήμα του λόγου. Τα άρθρα μας μεταφέρουν σ’ έναν άλλο τόπο, άλλο χρόνο (διεύρυνση του πλαισίου παρατήρησης), όπου η σκέψη μας κατασκευάζει συνηχήσεις, που μας βοηθούν σε μια ευρύτερη ή και καλύτερη κατανόηση των θεμάτων πάνω στα οποία στοχαζόμαστε. Θα μπορούσαμε να δούμε το 16ο τεύχος ως ένα τεύχος μετάβασης, με διάφορες έννοιες.
Επειδή όμως η πραγματικότητα εισβάλλει βίαια και μας προσγειώνει στο παρόν της εποχής του κορωνοιού, και με ό,τι αυτό συνεπάγεται, το περιοδικό θα ξεκινήσει με το άρθρο της Βαλέρια Πομίνι, που είναι ταυτόχρονα μια βιωματική περιγραφή της κατάστασης στην Ιταλία, και μια ανάλυση των πολλαπλών παραμέτρων που επιδρούν στις ζωές των ανθρώπων στις νέες συνθήκες.
Θα συνεχίσει η Κάτια Χαραλαμπάκη, μιλώντας για τον διπλό δεσμό που βιώνει ο εργαζόμενος στο ψυχιατρικό ίδρυμα, και σ’ αυτή την περίπτωση ως αποχωρών λόγω συνταξιοδότησης, και πώς απαντά στο σημείο της μετάβασης, στον εαυτό του καταρχήν, αλλά και σε μας που το διαβάζουμε.
Ο Jaakko Seikkula θα μας μεταφέρει στον κόσμο της ψύχωσης, την οποία με τη βοήθεια της μεθόδου των Ανοιχτών Διαλόγων, θα δει και θα νοηματοδοτήσει μ’ έναν ενδιαφέροντα εναλλακτικό τρόπο, ως μια άμυνα απέναντι στο έντονο άγχος.
Ο Κωνσταντίνος Μπατσαλιάς θα μεταβεί πίσω στον 5ο π.Χ. αιώνα, και εκεί θα στοχαστεί πάνω σε συνηχήσεις μεταξύ της διδασκαλίας των σοφιστών, που για την εποχή της υπήρξε μια επανάσταση, και της σύγχρονης εποχής της ψυχιατρικής και του DSM, με τις ανάλογες στρεβλώσεις.
Ο Titus Milech θα μας μεταφέρει σ’ ένα άλλο πεδίο προβληματισμού της σύγχρονης Γερμανίας και θα αναφερθεί στην ευθύνη της αναγνώρισης των διαπραχθέντων εγκλημάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από τους σύγχρονους Γερμανούς.
Θα συνεχίσει ο Γρηγόρης Αμπατζόγλου, που στοχάζεται πάνω στην έννοια της μητρικής φροντίδας (και μέσω αυτής στην ανάδυση της γλώσσας), την οποία φροντίδα θα δει ως γλωσσική μεταφορά κάθε είδους φροντίδας. «Η γλώσσα κατατρέχεται από μια νοσταλγία επιστροφής σε κάτι ολικό (τον χαμένο παράδεισο της μητρικής ψυχικής αγκαλιάς που όλοι αναπολούμε) που θα την καταργούσε σαν γλώσσα, γι’ αυτό παραπαίει σε συνεχείς μεταφορές. Και τότε μπορεί και μετατρέπεται σε ποιητική γλώσσα, σε μαγική γλώσσα, σε προφητική γλώσσα αλλά και σε παθολογική γλώσσα», θα πει.
Στη συνέχεια ο Δημήτρης Κόκκαλης θα μεταφέρει την ψυχαναλυτική έννοια της μεταβίβασης, για να την κατανοήσει στο πλαίσιο της συστημικής ψυχοθεραπείας, όπου αναλύει το πολύπλοκο δίκτυο των μεταβιβαστικών και αντιμεταβιβαστικών αλληλεπιδράσεων, φωτίζοντάς το με ενδιαφέροντα κλινικά παραδείγματα.
Τέλος, η Κάτια Χαραλαμπάκη με δύο κείμενά της θα πραγματοποιήσει μετάβαση σε άλλους «χώρους»:
Αναφέρεται στην εξειδικευμένη ψυχοθεραπευτική δουλειά που απευθύνεται ταυτόχρονα στην ψυχή και στο σώμα, την οποία εφαρμόζουν στο νοσοκομείο ΚΑΤ, με αφορμή την ταινία «Μέχρι τη θάλασσα» του Γάλλου σκηνοθέτη Marco Gastin. Την αναλύει μέσα από τις έννοιες της απώλειας, της σχέσης ατόμου-ομάδας και την έννοια του γενεογράμματος.
Τέλος, σχολιάζει την έννοια της αυτογνωσίας και αυτήν του συμβολισμού, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου των Νίκου Ρούσσου και Θοδωρή Δρούλια για την παιγνιοθεραπεία, «Σύμβολα του εαυτού- Εικόνες της ζωής».
Κι εδώ κλείνει ο κύκλος της μετάβασης-μεταφοράς, με την κυριολεκτική και μεταφορική της έννοια.
Tέλος όλες οι εικόνες αυτού του τεύχους είναι από πίνακες του ζωγράφου Paul Walker*, ο οποίος είχε την ευγενή καλοσύνη να μας επιτρέψει να τις χρησιμοποιήσουμε.
Καλή ανάγνωση!
*O ζωγράφος Paul Walker γεννήθηκε στο Birmingham (UK), σπούδασε Fine Arts, BA Degree στο Birmingham και Master of Arts Degree στο Λονδίνο. Από το 1991 ζει και εργάζεται στην Αίγινα. Έχει λάβει μέρος σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής, στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ελλάδα.
Τα έργα του είναι επισκέψιμα στην ιστοσελίδα του, www.paulwalker.gr. Επικοινωνία : info@paulwalker.gr