ΕΠΑΙΝΟΣ[1] ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΙΛΟ ΤΑΚΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟ
Το πρωί της περασμένης Δευτέρας έφυγε από τη ζωή ο ψυχαναλυτής, ψυχίατρος και αγωνιστής Τάκης Σακελλαρόπουλος. Τα λίγα που γράφω δεν θα περιλάβουν τους θεσμούς που ίδρυσε, τις θέσεις που κατείχε ούτε τις τιμές που του αποδόθηκαν. Είναι καρπός φιλίας δεκαετιών, δήλωση ευγνωμοσύνης για τις ώρες των αμοιβαίων εξομολογήσεων που με πλούτισαν με γνώση και συγκίνηση και καημού γιατί ο θάνατος, ακόμα και όταν ο φίλος μας φεύγει πλήρης ημερών δεν είναι ποτέ αυτονόητος. Ο θάνατος, το πιο φυσικό πράγμα, έχει μολαταύτα πάντα κάτι το αφύσικο.
Ο ψυχαναλυτής έχει βαθιά, θεμελιακή, σχέση με την προφορικότητα και ο Τάκης είχε ένα ιδιαίτερο χάρισμα στον προφορικό λόγο και πέρα από το πεδίο της ψυχανάλυσης. Ήταν γεννημένος αφηγητής με πάθος για την Ιστορία των λαών και τις προσωπικές ιστορίες. Τα λίγα στοιχεία για την ζωή του είναι σε μεγάλο βαθμό καρπός αφηγήσεων δικών του και όσων τον έζησαν και τον αγάπησαν. Έφηβος μετέχει στην Αντίσταση, στην ΠΕΑΝ, συλλαμβάνεται και κλείνεται στο Χαϊδάρι, γλυτώνει την τελευταία στιγμή την εκτέλεση. Αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας του 1967, όταν είναι επιμελητής στην περιζήτητη έδρα της ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ, είναι ένας από τους πολύ λίγους πανεπιστημιακούς που παραιτούνται από τη θέση τους. Θα αργήσει να επιστρέψει σε πανεπιστημιακή θέση ώσπου εκλέγεται στο Πανεπιστήμιο Θράκης όπου θα επιτελέσει σπουδαίο έργο. Μέλος της Αντίστασης επί Χούντας θα προσφέρει την ψυχιατρική του στήριξη στους έγκλειστους αγωνιστές που είχαν σοβαρά ψυχικά προβλήματα από τα βασανιστήρια. Κάποιοι από αυτούς του χρωστούν την υγεία τους. Στα γεγονότα του Πολυτεχνείου σπάει την απαγόρευση της οργάνωσής του και μπαίνει στο ιατρείο. Διακινδυνεύει για να προσφέρει την πολύτιμη βοήθειά του και συλλαμβάνεται.
Μετά τη μεταπολίτευση γίνεται ο κύριος στην Ελλάδα εκπρόσωπος της Κοινωνικής Ψυχιατρικής που αγωνίζεται για να κρατήσει όσο πιο πολλούς ψυχικά ασθενείς μακριά από τον εγκλεισμό. Ιδρύει Κέντρα σε διάφορα μέρη της χώρας. Γνώρισα το πολύτιμο Κέντρο της Καλλιθέας και αυτό που ίδρυσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Φωκίδα. Ο ίδιος όμως ήταν αυτός που με το ταλέντο του, την ολόπλευρη εμπλοκή του στη θεραπεία ήταν η ψυχή όλης της προσπάθειας.
Παράδοση του τόπου μας ο έπαινος για τον νεκρό να ακουμπά και στο γέλιο, ίσως για να βοηθηθούμε να κάνουμε το πένθος μας είτε γιατί το αστείο είναι η σκιά του πολύ σοβαρού. Από τον ιστοριομανή Τάκη λοιπόν έχω και την παρακάτω αφήγηση από τον γενέθλιο τόπο του που την αποδίδω από μνήμης: Όταν στα χρόνια της επανάστασης του 1821 ο Ομέρ Βρυώνης έστειλε γραφή στους Αρβανίτες μπέηδες του Χρυσού ζητώντας τους να μετάσχουν στην κατάπνιξη της προδοσίας, εκείνοι του απάντησαν: Πασά μου ο Αλλάχ να σε ευλογεί, αλλά αυτό δεν γίνεται. Από φέτος το γυρίσαμε στο ρωμέικο! Μια μικρή προσφορά σε όσους αερολογούν περί ταυτότητας και εθνικής συνείδησης, που όπως ήξερε ο φίλος μας, θεμελιώνονται μόνο μέσα στον αγώνα.
[1] Έπαινος : ο θεσμοθετημένος στην αθηναϊκή δημοκρατία λόγος προς τιμήν των νεκρών.