Είμαστε όλοι συνδεδεμένοι. Κάθε ζωντανός οργανισμός εμπλέκεται με κάθε άλλο. Κάθε ταλαιπωρία μας φτωχαίνει. Κάθε χαρούμενη, δημιουργική πράξη μας εμπλουτίζει. Προβάλλει ως κεντρικό αίτημα η διασύνδεση και ο διάλογος μεταξύ των επιστημών και η σύνθεση των διαφορετικών πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας
Το πρωί της περασμένης Δευτέρας έφυγε από τη ζωή ο ψυχαναλυτής, ψυχίατρος και αγωνιστής Τάκης Σακελλαρόπουλος. Τα λίγα που γράφω δεν θα περιλάβουν τους θεσμούς που ίδρυσε, τις θέσεις που κατείχε ούτε τις τιμές που του αποδόθηκαν.
Το μνημειώδες έργο του Gregory Bateson «Βήματα για μια Οικολογία του Νου» αναδεικνύει τη διανοητικο-βιωματική περιπέτειά του, στην προσπάθειά του να οικοδομήσει ένα τρόπο σκέψης που ονομάζει «οικολογία του νου» και να αναδείξει τις νοητικές διαδικασίες, όπως ενυπάρχουν στο κόσμο και στην ολική εξελικτική δομή.
Στο κείμενο αυτό προσπαθώ να προσεγγίσω κάποια ζητήματα της ψυχοθεραπείας μέσω της μεταφοράς της μετάφρασης και να διερευνήσω κάποια από τα προβλήματα που συνδέονται με τις ιεραρχίες δομικής ισχύος μεταξύ συστημάτων παραγωγής νοήματος. Και προσπαθώ να φωτίσω κάποιες από τις προκλήσεις που τόσο οι ψυχοθεραπευτές όσο και οι ερευνητές αντιμετωπίζουν, καθένας από μια ιδιαίτερου τύπου θέση, ως διαμεσολαβητές των νοημάτων και πράξεων άλλων υποκειμένων.
Σε αυτό το μικρό δοκίμιο θέλω να αναφερθώ στην αναγκαία αδυναμία που εμπεριέχεται στη διαδικασία της διαμόρφωσης του θεραπευτή στο πλαίσιο της κλινικής πρακτικής. Πρόκειται για μια αδυναμία που δεν μπορείς να παρακάμψεις ή να αποφύγεις. Θα έλεγε κανείς ότι είναι μια αδυναμία απαραίτητη.
Είναι αδύνατον στις ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες να μην παρεισφρύσουν τα συμφραζόμενα της κρίσης. Τα άτομα, ζεύγη ή οικογένειες τα φέρνουν και ο θεραπευτής δεν δικαιούται να τα προσπεράσει. Άλλωστε, και ο ίδιος έχει υποστεί, ποικιλοτρόπως, την κρίση. Όμως, στην πορεία της συνεδρίας έχει την επιλογή των θετικών ανασημασιοδοτήσεων.
Ας αρχίσω κι εγώ με τον Ernest Hemingway: «Για όλους τους φτωχούς του κόσμου ενάντια στην τυραννία…» (For all the poor of the world against tyranny), από το έργο «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», αυτού του μεγάλου ριζοσπάστη Αμερικανού λογοτέχνη, αδυσώπητου επικριτή του κατεστημένου και των πολιτικών του, υμνωδού του δημοκρατικού στρατού στον εμφύλιο της Ισπανίας, που έδωσε ο ίδιος τέλος στη ζωή του, όπως και ο πατέρας του και δύο αδέλφια του, μέσα σε ένα αίσθημα καταδίωξής του από το FBI. Κι ας κάνω μερικές σύντομες παρατηρήσεις στο άρθρο…
Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί ένα σοβαρό ιατρικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα, που αποκτά διαστάσεις επιδημίας τόσο για τις βιομηχανικές όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες, αποτελώντας μείζονα απειλή για τη δημόσια υγεία, κατά τον 21ο αιώνα, ενώ καταγράφεται ως η πέμπτη αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2000 (Anderson, 2002).
Πώς ήταν δυνατόν απλοί άνθρωποι (κοινότοποι άνθρωποι κατά την Hana Arend) να οδηγούνται στο απόλυτο κακό, να γίνονται όργανα των πιο άγριων φασιστικών θηριωδιών; Αυτό το ερώτημα θέτει ο Ν. Μ., ερώτημα που έχει τεθεί 70 χρόνια τώρα από όλων των ειδών τους επιστήμονες, τους πολιτικούς, αλλά και τον κάθε απλό άνθρωπο.
